Znieczulenie do badań

Znieczulenie miejscowe ma zapewnić całkowitą bezbolesność w miejscu działania. W endoskopii stosuje się miejscowe znieczulenie powierzchniowe błony śluzowej, które polega na zastosowaniu leków w postaci aerozolu lub żelu stosowanego na śluzówki w miejscu wykonywania badania. Przykładem może być spryskanie gardła środkiem znieczulającym w aerozolu (lidokaina) , aplikacja na palcu żeklu znieczulającego do kanału odbytu lub pokrycie żelem z zawartością leku znieczulającego wprowadzanego aparatu – gastroskopu, konoskopu, sigmoidoskopu czy rektoskopu.

Minimalna sedacja – polega na podaniu dożylnym środka uspakajającego w celu złagodzenia napięcia emocjonalnego towarzyszącego poddaniu się badaniu diagnostycznemu. Efektem jest lepsza tolerancja badania i większy komfort w trakcie badania.

Głębsza sedacja z analgezją ( analgosedacja średniego poziomu ) – polega na podaniu dożylnym krótko działąjących środków, środka uspakajającego oraz  narkotycznego leku przeciwbólowego (midazolam , fentanyl ).  Stosowane jest zwłaszcza w kolonoskopii, może być stosowane w znieczuleniu do gastroskopii. Łagodzi napięcie emocjonalne towarzyszące poddaniu się badaniu diagnostycznemu, znosi lub znacznie zmniejsza odczuwanie dolegliwości bólowych, znosi lub zmniejsza występowanie odruchów wymiotnych, znacznie poprawia komfort pacjenta i w rezultacie zdecydowanie ułatwia wykonanie badania lekarzowi przez co poprawia jego dokładność, podnosi jakość, w znacznym odsetku umożliwia wykrycie tzw. zmian wczesnych. Może być wykonana przez interniste, chirurga, gastrologa i innych lekarzy, wymagane jest monitorowanie parametrów życiowych pacjenta  takich jak : tetno - HR, ciśnienie tętnicze - RR , saturacja O2 ,  w niektórych przypadkach zapis EKG, Aparatura monitorująca w sposób ciągły kontroluje stan pacjenta w trakcie znieczulenia. Lekarz korzysta z: elektrokardiografu (kardiomonitora), którego elektrody umieszcza na klatce piersiowej. Obserwuje krzywą elektrokardiograficzną na ekranie monitora. Za pomocą pulsoksymetru (metoda nieinwazyja) w sposób ciągły uzyskuje informacje na temat utlenowania krwi. W czasie znieczulenia monitorowana jest również stale częstość pracy serca oraz wykonywane są pomiary ciśnienia tętniczego krwi, nie jest wymagana obecność anestezjologa.

Pełna anestezja (znieczulenie ogólne) – eliminuje świadomość i ból towarzyszący badaniu. Jest prowadzona przez specjalistę anestezjologa, który monitoruje podstawowe parametry tj. HR, RR, satO2, w niektórych przypadkach zapis EKG. Aparatura monitorująca w sposób ciągły kontroluje stan pacjenta w trakcie znieczulenia. Anestezjolog korzysta z: elektrokardiografu (kardiomonitora), którego elektrody umieszcza na klatce piersiowej. Obserwuje krzywą elektrokardiograficzną na ekranie monitora. Za pomocą pulsoksymetru (metoda nieinwazyja) w sposób ciągły uzyskuje informacje na temat utlenowania krwi. W czasie znieczulenia monitorowana jest również stale częstość pracy serca oraz wykonywane są pomiary ciśnienia tętniczego krwi.

Jak pacjent powinien przygotować się do znieczulenia ogólnego?

Przed znieczuleniem ogólnym. Każdy pacjent u którego przewidywane jest wykonanie znieczulenia ogólnego powinien zaprzestać spożywania posiłków i płynów co najmniej na 3 godzin przed znieczuleniem. Na badanie w znieczuleniu ogólnym pacjent powinien zgłosić się z aktualnymi wynikami badania krwi (morfologia, elektrolity, kreatynina, krzepnięcie), natomiast po 40 roku życia dodatkowo powinien przynieść aktualny wynik badania EKG. Prosimy o przygotowanie ostatnich kart informacyjnych z pobytu w szpitalu. Anestezjolog przeprowadza wywiad lekarski, który służy ułatwieniu bezpiecznego przeprowadzenia pacjenta przez okres badania i bezpośrednio po nim. W wywiadzie lekarskim szczególną uwagę przykłada się do danych dotyczących przebytych lub obecnych chorób układu krążenia, oddychania, ośrodkowego układu nerwowego, wątroby i nerek. Ważne są również dane dotyczące aktualnie przyjmowanych leków poprzednich znieczuleń, uczuleń i nieprawidłowych reakcji na leki.

• Przed rozpoczęciem samego znieczulenia poleca się oddanie moczu aby pęcherz moczowy był maksymalnie opróżniony.
• Poleca się również usunięcie z ust ewentualnej protezy zębowej ponieważ mogłaby ona utrudniać oddychanie.

Jak zachować się po znieczuleniu?

Po znieczuleniu miejscowym. najczęściej około 20-30 minut po znieczuleniu miejscowym stosowanym do gastroskopii (o ile nie ma specjalnych przeciwwskazań wydanych przez lekarza endoskopistę po badaniu ) można spożywać pokarmy i napoje, spożywanie posiłków i picie płynów można zacząć właściwie zaraz po ustąpieniu „zdrętwienia” gardła, kiedy to powraca odruch połykania i pacjent nie ma zagrożenia zadławienia się pokarmem lub zachłyśnięcia  się płynem .

Po analgosedacji średniego poziomu  (sedacja lub sedacja z analgezją). Większość stosowanych w czasie znieczulenia środków eliminowana jest z ustroju przez długi czas, pacjent nie powinien przez 24 godziny pozostawać sam, a do domu winien być odprowadzony przez odpowiedzialną osobę. Nie można przez co najmniej 24 godziny prowadzić samochodu i innych pojazdów mechanicznych, ani też obsługiwać urządzeń precyzyjnych, skomplikowanych maszyn, podpisywać istotnych dokumentów gdyż środki używane w sedacji powodują niepamięć wsteczną.  Można odczuwać zawroty głowy, szczególnie przy zmianie pozycji. Rzadko mogą występować nudności i wymioty.

Po znieczuleniu ogólnym ( z anestezjologiem ). Pacjent powinien pozostać pod nadzorem medycznym (lekarza lub pielęgniarki) do czasu pełnego powrotu świadomości. W bezpośrednim okresie po znieczuleniu nadzoruje się u pacjenta również czynność oddychania i krążenia krwi zapomoga monitora medycznego.  Po stwierdzeniu, że są one  prawidłowe, pacjent z pozycji leżącej może przejść do pozycji siedzącej, a po krótkiej obserwacji, jeśli pacjent toleruje tę pozycję, może podjąć próbę chodzenia. Przeważnie przez okres około godziny, pacjent powinien przebywać pod nadzorem medycznym, potem dopiero może udać się do domu opiekunem. Ponieważ większość stosowanych w czasie znieczulenia środków eliminowana jest z ustroju przez długi czas, pacjent nie powinien przez 24 godziny pozostawać sam, a do domu winien być odprowadzony przez odpowiedzialną osobę. Nie można przez co najmniej 24 godziny prowadzić samochodu i innych pojazdów, ani też obsługiwać maszyn. Po znieczuleniu ogólnym przez okres 2 godzin należy powstrzymywać się od jedzenia i picia. Niewskazane jest spożywanie obfitych posiłków. Pojawienie się jakichkolwiek niejasnych dla pacjenta objawów należy niezwłocznie zgłosić pielęgniarce lub lekarzowi.